آزمایش آلفا فتوپروتئین (AFP)

آزمایش AFP یا آزمایش آلفا فتوپروتئین (Alpha-Fetoprotein) یک تست خون است که سطح پروتئینی به نام AFP را در جریان خون اندازه‌گیری می‌کند. این پروتئین معمولاً توسط کبد جنین در حال رشد تولید می‌شود و به‌ طور طبیعی در دوران بارداری در خون مادر قابل شناسایی است. اما در افراد غیر باردار، سطح بالای AFP می‌تواند نشانه‌ای از برخی بیماری‌ها یا تومورهای خاص باشد.

AFP دقیقاً چیست؟

آلفا فتوپروتئین نوعی پروتئین گلیکوپروتئینی است که در مراحل اولیه رشد جنین توسط کبد، کیسه زرده و دستگاه گوارش جنین ساخته می‌شود. در حالت طبیعی، پس از تولد، سطح AFP به‌ سرعت کاهش می‌یابد و در بزرگسالی به میزان بسیار پایینی می‌رسد.

آزمایش AFP در چه گروه‌هایی انجام می‌شود؟

این تست کاربردهای متفاوتی در دو گروه دارد:

1. در دوران بارداری:
   برای بررسی سلامت جنین و غربالگری برخی ناهنجاری‌های مادرزادی مانند:

   • نقص لوله عصبی (مثل اسپینا بیفیدا)

   • سندرم داون (در ترکیب با سایر تست‌ها مثل کواد مارکر)

2. در افراد غیر باردار (بزرگسالان):
   برای کمک به تشخیص، پیگیری یا پایش برخی سرطان‌ها و بیماری‌های کبدی، از جمله:

   • سرطان کبد (هپاتوسلولار کارسینوما)

   • سرطان تخمدان یا بیضه

   • سیروز یا هپاتیت مزمن (به عنوان تست پایش)

چرا این آزمایش اهمیت دارد؟

تست AFP می‌تواند در کنار دیگر آزمایش‌ها، به‌عنوان یک ابزار غیرتهاجمی و کم‌هزینه به تشخیص زودهنگام بیماری‌ها کمک کند. اگرچه به تنهایی قطعی نیست، اما بالا بودن سطح AFP می‌تواند زنگ خطری برای بررسی‌های بیشتر مانند سونوگرافی، MRI یا بیوپسی باشد.

آمادگی‌های لازم قبل از آزمایش AFP

آزمایش AFP معمولاً یک آزمایش خون ساده است که نیاز به آمادگی پیچیده‌ای ندارد، اما رعایت چند نکته می‌تواند به دقت بیشتر نتیجه آزمایش کمک کند و از تفسیر نادرست جلوگیری نماید.

مقادیر نرمال AFP در خون چقدر است؟

میزان طبیعی آلفا فتوپروتئین (AFP) در خون بستگی به سن، وضعیت بارداری و شرایط بدنی فرد دارد. در افراد سالم غیر باردار، سطح AFP بسیار پایین است، اما در بارداری یا برخی بیماری‌ها ممکن است افزایش یا کاهش پیدا کند.

سطح نرمال AFP در بزرگسالان غیر باردار:

• کمتر از ۱۰ نانوگرم در میلی‌لیتر (ng/mL)
  این مقدار معمولاً به‌عنوان محدوده نرمال در نظر گرفته می‌شود.
  در برخی منابع، حد مرزی تا ۱۵ ng/mL نیز طبیعی در نظر گرفته می‌شود، به شرط آنکه علائم یا سابقه بیماری خاصی وجود نداشته باشد.

سطح نرمال AFP در دوران بارداری:

در بارداری، سطح AFP به‌طور طبیعی افزایش می‌یابد زیرا جنین آن را تولید می‌کند و وارد جریان خون مادر می‌شود. میزان AFP به سن حاملگی بستگی دارد. افزایش مقدار آن از هفته ۱۵ بارداری آغاز شده و رفته رفته از ۳۰ تا ۱۶۰ ng/mL، افزایش می یابد.

چه زمانی AFP غیرطبیعی تلقی می‌شود؟

• AFP بالاتر از حد نرمال:

  • سرطان کبد یا سایر تومورها

  • بیماری‌های مزمن کبدی

  • در بارداری: ناهنجاری‌های جنینی مانند نقص لوله عصبی

• AFP پایین‌تر از حد انتظار (در بارداری):
  می‌تواند با اختلالاتی مانند سندرم داون مرتبط باشد.

 نکته: مقدار AFP به‌ تنهایی نمی‌تواند بیماری یا اختلالی را تأیید کند. تفسیر صحیح نتیجه فقط باید توسط پزشک و با توجه به سایر آزمایش‌ها و شرایط فردی انجام شود.

عوامل مداخله‌گر در آزمایش AFP

• بارداری: سطح AFP در زنان باردار به‌ طور طبیعی بالاست.

• بیماری‌های کبدی مانند هپاتیت یا سیروز می‌توانند AFP را افزایش دهند.

• برخی داروهای شیمی‌ درمانی ممکن است نتایج را تغییر دهند.

•  وزن: در بارداری، این عامل نیز بر تفسیر نتایج تأثیر دارد.

• سیگار کشیدن: ممکن است سطح AFP را کمی افزایش دهد.

چرا انجام این تست در آزمایشگاه آذرآبادگان توصیه می‌شود؟

در انتخاب محل انجام آزمایش AFP، دقت و اعتبار نتیجه،حرف اول را می‌زند. آزمایشگاه آذرآبادگان با سال‌ها تجربه و بهره‌مندی از تجهیزات روز دنیا، یکی از قابل‌ اعتمادترین مراکز برای انجام این تست حساس محسوب می‌شود.

دلایل انتخاب آزمایشگاه آذرآبادگان:

• دقت و سرعت بالا در نتایج:
  استفاده از به‌روزترین دستگاه‌های آنالیز خودکار (Auto Analyzer) و کیت‌های تأییدشده بین‌المللی، باعث می‌شود نتیجه آزمایش AFP با بالاترین دقت و در کوتاه‌ترین زمان در اختیار شما قرار گیرد.
• تفسیر تخصصی توسط تیم مجرب:
  در آزمایشگاه آذرآبادگان، تفسیر نتایج تنها به نمایش یک عدد محدود نمی‌شود؛ بلکه توسط پزشکان و متخصصان علوم آزمایشگاهی بررسی و تحلیل شده و در صورت لزوم، همراه با توصیه‌های پزشکی ارائه می‌شود.
• پایش دقیق بیماران پرخطر:
  افرادی با بیماری‌های کبدی، بارداری‌های پرخطر یا سابقه سرطان، نیازمند پیگیری منظم AFP هستند. آذرآبادگان با پروفایل‌سازی برای بیمار و ثبت سوابق آزمایش‌ها، امکان پایش هوشمند را فراهم کرده است.
• امکان دریافت نتایج آنلاین و فوری:
  برای راحتی بیشتر، می‌توانید نتایج آزمایش AFP را به‌صورت آنلاین، بدون نیاز به مراجعه حضوری دریافت کنید.
• رعایت استانداردهای بین‌المللی کیفیت:
  آذرآبادگان همواره تحت ممیزی‌های دقیق کیفی قرار دارد و دارای گواهینامه‌های معتبر در حوزه کنترل کیفی آزمایش‌هاست.

جهت کسب اطلاعات بیشتر و رزرو نوبت آزمایش، باشماره تلفن ۰۴۱۳۵۵۴۰۰۳۲ تماس بگیرید.