آزمایش اوره خون BUN (Blood Urea Nitrogen)

آزمایش BUN چیست و چه کاربردی دارد؟

آزمایش BUN (نیتروژن اوره خون) میزان نیتروژن موجود در خون را که از اوره به‌دست می‌آید اندازه‌گیری می‌کند. اوره یکی از فرآورده‌های نهایی متابولیسم پروتئین‌هاست که توسط کبد تولید و از طریق کلیه‌ها دفع می‌شود. این آزمایش به‌طور مستقیم برای بررسی عملکرد کلیه‌ها و گاهی کبد استفاده می‌شود.

BUN یکی از تست‌های اصلی در ارزیابی سلامت کلیه‌ها است و بالا یا پایین بودن سطح آن می‌تواند نشانه وجود اختلال در تصفیه خون یا متابولیسم نیتروژن باشد.

آزمایش BUN برای چه کسانی مناسب است؟

پزشک ممکن است این تست را برای شرایط زیر تجویز کند:

• بررسی عملکرد کلیه‌ها در بیماران کلیوی یا دیابتی

• کنترل سلامت بیماران با فشار خون بالا

• قبل از جراحی برای ارزیابی عملکرد کلیه

• بررسی علت علائمی مانند خستگی مزمن، تهوع، یا کاهش حجم ادرار

• پایش درمان‌های مربوط به نارسایی کلیوی یا بیماری‌های مزمن

نکات مهم قبل، حین و بعد از آزمایش BUN

قبل از آزمایش

معمولاً نیاز به ناشتایی خاصی وجود ندارد، مگر اینکه پزشک توصیه کرده باشد. بهتر است مصرف زیاد پروتئین یا داروهایی که روی عملکرد کلیه تأثیر می‌گذارند را به اطلاع پزشک یا آزمایشگاه برسانید.

در زمان آزمایش

خون‌گیری وریدی سریع و کم‌خطر توسط تیم متخصص آزمایشگاه آذرآبادگان انجام می‌شود. نمونه‌گیری ظرف چند دقیقه و با رعایت تمام اصول بهداشتی و ایمنی انجام می‌شود.

بعد از آزمایش

محل خون‌گیری را برای مدت کوتاهی فشار دهید. در صورت احساس ضعف یا سرگیجه، استراحت و نوشیدن مایعات مفید خواهد بود.

نتیجه آزمایش BUN چه اطلاعاتی ارائه می‌دهد؟

محدوده طبیعی BUN برای بزرگسالان معمولاً بین ۷ تا ۲۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر است. مقادیر بالاتر از حد طبیعی ممکن است نشان‌دهنده موارد زیر باشد:

• نارسایی کلیه

• دهیدراتاسیون (کم‌آبی بدن)

• خون‌ریزی دستگاه گوارش

• مصرف زیاد پروتئین یا برخی داروها

مقادیر پایین ممکن است به مشکلات کبدی، سوءتغذیه یا مصرف بیش از حد مایعات اشاره داشته باشد. تفسیر نتیجه همیشه باید در کنار آزمایش‌های دیگر مانند کراتینین انجام شود.

آزمایش‌های تکمیلی مرتبط با BUN

Creatinine (کراتینین – ارزیابی دقیق‌تر عملکرد کلیه)
eGFR (برآورد نرخ فیلتراسیون گلومرولی)
Electrolytes (الکترولیت‌ها مانند سدیم، پتاسیم)
Urinalysis (آنالیز کامل ادرار)
LFT (تست‌های عملکرد کبد)

جمع‌بندی

آزمایش BUN ابزاری ساده و مؤثر برای ارزیابی سلامت کلیه‌ها و وضعیت متابولیسم پروتئین‌ها در بدن است. این تست به‌ویژه در بیماری‌های مزمن، دیابت، فشار خون بالا و اختلالات کلیوی اهمیت زیادی دارد.

برای انجام این آزمایش با دقیق‌ترین تجهیزات، می‌توانید به آزمایشگاه آذرآبادگان مراجعه حضوری داشته باشید یا درخواست خون‌گیری در منزل ثبت نمایید.